Adıyaman Yemekleri, Adıyaman’ın En Meşhur 13 Yemeği

Adıyaman yemekleri yazımızda, Adıyaman’a özgü meşhur çorbalar, Adıyaman’a ait meşhur yöresel yemekler, Adıyaman tatlıları, Adıyaman mezeleri başlıkları altında toplam 13 adet Adıyaman yemekleri tarifi verilecektir. Önce Adıyaman mutfağını kısaca tanımlayalım.

Adıyaman yemekleri, tarihin bilinen en eski yerleşim yerlerinden biri Adıyaman’ın köklü bir kültürü ve tarihinin yanı sıra köklü bir de mutfak kültürü bulunmaktadır. Adıyaman mutfağından çıkan lezzetler adı, yapılışı, şekli ile benzerlikler gösterse de bu yörenin kendisine has yapısı ve damak tadı ile farklılık göstermektedir. Çorbaları, etli yemekleri, salatası ve tatlılarıyla birçok yöresel lezzete sahiptir.

Doğunun en iyi lezzetlerinin yöresel kültürlerle harmanlanarak ortaya çıktığı Adıyaman yemeklerine göz atalım.

Adıyaman’ın Meşhur Yöresel Yemekleri

1.Adıyaman Yemekleri Denince İlk Akla Gelen- Çiğ Köfte

Adıyaman denildiğinde akla ilk gelen şey Adıyaman’ın meşhur yiyeceği çiğ köftedir. Adıyaman’ın çiğ köfte ustalarının ellerinden çıkan bu lezzet günümüzde Türkiye’nin hatta dünyanın her yerine ulaşmış durumdadır. Ancak herkes bilir ki bir yemeğin en iyisi kendi yöresinde yemektir. Yanında yeşilli ve ayranı, şalgamı ile sunulan çiğ köfte deneyimlemeniz gereken muhteşem bir lezzettir.

Adıyaman Usulü Etsiz Nefis Çiğ Köfte Tarifi İçin Malzemeler

• Yarım kilo çiğ köftelik esmer bulgur
• 2 adet büyük kuru soğan
• 1 büyük baş sarımsak
• Dolu bir yemek kaşığı domates salçası
• 1 kâse isot
• 1 yemek kaşığı yedi türlü baharat
• Maydanoz
• 4 yemek kaşığı zeytinyağı

Adıyaman Usulü Etsiz Nefis Çiğ Köfte Yapılışı

• Önce bulguru yoğuracağınız geniş biraz terin bir tepsiye koyuyoruz, üzerine ince doğradığımız soğanı, ezdiğimiz sarımsağı, salçasını bir miktar su ile ıslatılmış isotunu, yedi türlü baharatını, ve yarım kesilmiş limonu katıp yoğurmaya başlıyoruz. İyice yoğuruyoruz ki bulgur diri ve çiğ kalmasın, yani yumuşayıp kendini bıraksın.
• Yanımıza su alıyoruz ara ara elimizle su atarak yoğuruyoruz bulgur hafif yumuşayana kadar bu işlem devam ediyor. İyice yoğurduktan sonra zeytin yağı ile maydanozunu katıp on dakika daha yoğurmaya devam ediyoruz. Afiyet olsun.

2.Kavurmalı Hıtap

Etin sunulduğu en iyi yemeklerden doyurucu bir lezzet olan kavurmalı hıtap, adından da anlaşıldığı gibi içi bol baharatlı kavurmalı harç, dışı ise hamurla sarılı pideyi andıran görüntüsü ile sunulmaktadır.

Hamuru İçin

• Yarım paket yaş maya.
• 1 yemek kaşığı şeker.
• 1 çay kaşığı tuz.
• 1 bardak ılık su.
• Aldığı kadar un.

       İç Harcı İçin

• 600 g kavurma.
• 1 adet kuru soğan.
• 1 yemek kaşığı domates salçası.
• 1 yemek kaşığı biber salçası.
• 1 tutam maydanoz.
• 1 çay bardağı zeytinyağı.
• 1 tatlı kaşığı yedi bahar.
• 1 tatlı kaşığı tuz.
• 1 yemek kaşığı pul biber.
• 1 yemek kaşığı karabiber.

Kavurmalı Hitap Yapılışı

Kavurmalı hitapın hamurunu hazırlarken önce yarım paket yaş maya, 1 bardak ılık su ve 1 kaşık şekerle geniş bir kaba alınır ve tuzu atılır. Aldığı kadar unla yoğurulan hamur kulak memesi kıvamında olmalıdır. Hamur 15-20 dakika dinlendirilir.

İç harcı için kavurmalar küçük küçük doğranır. Üzerine doğranan kuru soğanlar ve maydanozlar koyulur. Biber ve domates salçası ekleyip, karabiberi, tuzu, pul biberi ve yedi baharı da ilave edilir. Zeytin yağı gezdirilip harmanlanır.

Dinlenen hamurdan ceviz büyüklüğünde bezeler alınır ve tabak büyüklüğünde açılır. Hazırlanan iç harçtan yarısına konur ve kalan tarafı ile kenarlarından bastırılarak üzeri kapatılır. Bu yöresel lezzetin en önemli özelliği ekmeğin fırınında pişirilmesidir. Bu imkanınız yoksa evinizde 200 derecede fırında da pişirebilirsiniz. Afiyet olsun.

3.Adıyaman Köftesi

Adıyaman’ın yöresel lezzetlerinden biride Adıyaman köftesidir. Patlıcan ve etin muhteşem buluşmasının en lezzetli hallerinden olan Adıyaman köftesi; közlenmiş, sapları ve kabukları alınmış patlıcanın dışının dana ve kuzu eti ile harmanlanıp etrafına sarılıp fırınlanması ise elde edilir. Görsel bir şölen yaratan Adıyaman köftesi tadı ile de sizi etkiler.

Adıyaman Köfte Tarifi İçin Malzemeler

• 600 g orta yağlı kıyma
• 1 soğan
• 1 tatlı kaşığı karabiber
• 1 tatlı kaşığı pul biber
• Tuz
• 4 adet orta boy patlıcan
• 1 yemek kaşığı zeytin yağı

Sosu için

• 5 orta boy domates
• 1 yeşil biber
• 4 yemek kaşığı
• 2diş sarımsak
• Tuz

Adıyaman Köfte Nasıl Yapılır?

• Önce patlıcanları közleyelim. Közlenen patlıcanı soyarken tepe kısımlarını bırakın.
• Daha sonra soğanları ince şekilde doğrayın.
• Kıymayı bir yoğurma kabına aktarın ve üzerine doğradığınız soğanı, maydanozu, pul biberi ve karabiberi ekleyip iyice yoğurun.
• Hazırladığınız bu köfte harcını 4 eşit parçaya ayırın. Bir parçasını alıp streç filmin üzerine aktarın ve elinizle bastırarak ince şekilde açın.
• Açtığınız etin ortasına soyduğunuz bütün olarak 1 adet patlıcanı yerleştirin ve patlıcanı köfte hamurunun içine hapsedin. Bütün köfte ve patlıcan için bu işlemi yapın.
• Hazırlamış olduğunuz patlıcanlı köftelerin her tarafına fırça yardımı ile zeytin yağı sürün ve yağlı kağıt serili fırın tepsisine yerleştirin.
• Pişirme aşaması için öncelikle 200 derece fırında, üzeri kızarana kadar köfteleri pişirin.
• Üzerine aktarılacak sosunu hazırlamak için de biberi ince ince kıyın. Zeytin yağını tavada ısıtıp biberi kavurun.
• Üzerine rendelenmiş domatesleri ve tuzu ekleyip karıştırın. Ezilmiş olan sarımsakları ilave edin. Sos suyunu çekene kadar pişirip ocaktan alın.
• Pişen patlıcanlı köfteyi servis tabağına alın ve üzerine hazırlamış olduğunuz sostan dökün. Taze nane yaprakları ile süsleyip servis yapabilirsiniz. Afiyet olsun.

4.Adıyaman Yemekleri Buhara Pilavı

Yemeklerin yanına yardımcı bir tat olarak yapılan pilav Adıyaman yöresinde başlı başına bir yemek şölenine dönüşmüştür. Nohut ve kuzu kavurmayla kaplanan pilav içerisine bol baharat da eklenerek elde ediliyor. Ayran eşliğinde eşsiz bir lezzet sunmaktadır.

Buhara Pilavı Tarifi İçin Malzemeler

• 1 kilo orta yağlı kuzu kuşbaşı et.
  • 3 su bardağı pirinç.
  • 4 adet kuru soğan.
  • 2 yemek kaşığı tereyağı
  • Yarım su bardağı sıvı yağ.
  • 2 tatlı kaşığı 7 çeşit baharat.
  • 1 tatlı kaşığı tuz.

Buhara Pilavı Yapılışı

• Öncelikle buhara pilavının etini pişirelim. Kuşbaşı etlerin üzerine bol su koyup, tuz atılır ve haşlanmaya bırakılır.
• Geniş bir tencereye tereyağı konur ve eritilir, üzerine doğranan soğanlar konur ve kavrulur. Rengi dönünce suyundan alınan etler eklenir. 7 çeşit baharatı konur ve 5 dakika kadar pişirilir. Üzerine haşlanmış nohut serilir. Üzerine yıkanmış pirinç eklenir. Et suyu ile suyu eklenip pişirilmeye bırakılır. Suyu kaynayınca da demlenmeye bırakılır.
• Geniş düz bir tepsi ya da servis tabağına ters çevrilerek sunuma alınır. Üstte etler altında nohutlar ve en altında pilav olmak üzere dizilmiş muhteşem bir görseli olacaktır. Afiyet olsun.

5.Adıyaman (Besni) Tavası

Etin sebzeler ile buluştuğu doyurucu lezzetlerinden Adıyaman tavası; kuzu eti,  patlıcan, domates, biber, soğan ve sarımsakla karıştırılıp baharatlarla harmanlanarak pişiriliyor ve büyük tava ve ya tepsilerde sunum yapılıyor. Adıyaman Yemekleri

Besni Tava Tarifi İçin Malzemeler

• 750 gram kuzu kuşbaşı
• 3 adet patlıcan
• 5-6 adet domates
• 1 baş sarımsak
• 5 adet kırmızı kapya biber
• 7- 8 adet yeşil biber
• 50 gram kadar kuyruk yağı
• Tuz
• Pul biber

Besni Tava Tarifi Yapılışı

• Önce patlıcanları pijama desenli soyup küp küp doğrayalım tepsinin dibine yerleştirelim. Ardından kırmızı ve yeşil biberleri küçük küçük doğrayıp onları da patlıcanların üzerine dizelim. Onun üzerine de isterseniz kabuklarını soyup domatesleri küp küp doğrayalım domatesi ne kadar bol kullanırsanız o kadar güzel olacaktır.
• Biberlerin üstüne de doğradığımız domatesleri dizip, en üste de kuşbaşı kuzu etini dizelim.
• Etlerin üzerine kuyruk yağı koyalım belirli yerlere baharatlarını atalım.
• Çay bardağı ile üzerine çeyrek su gezdirelim ve tepsinin üzerini alüminyum folyo ile kaplayalım, çatalla üzerinden delik açalım, fırının ayarını 200 dereceye alalım ilk 1 -1’5 saat bu ayarda pişirelim.
• Daha sonra fırını 250 dereceye alalım pişene kadar bu ayarda kalsın. Piştikten sonra üzerindeki folyoyu çıkarıp soğumadan tepsisi ile servis edelim.
• Besni tavanın yanında tırnaklı pide ya da lavaş ve soğuk bir ayran güzel gider. Afiyet olsun.

6.Adıyaman Yemekleri Yarpuzlu Köfte

Bir çeşit yabani nane olan yarpuz ile kuşbaşı kuzu eti, dana kıyma, nohut ve bulgur ile hazırlanan yemek yöresel tatlardan biridir. Kalabalık sofralar için hazırlanan lezzetlerden biridir. Adıyaman Yemekleri

Yarpuzlu Köfte Tarifi İçin Malzemeler

• 2 su bardağı ince bulgur
• Yarım kg kıyma
• 1 tabak dolusu yarpuz
• 2 adet kuru soğan
• 2 çorba kaşığı tereyağı
• 1 çorba kaşığı salça
• 1 su bardağı haşlanmış nohut
• 1 tatlı kaşığı tuz
• 1 tatlı kaşığı pul biber
• 1 tatlı kaşığı karabiber

Yarpuzlu Köfte Yapılışı

• Bulgurun üzerine 2 su bardağı kadar ılık su konur ve dinlenmeye bırakılır.
• 10 dakika sonra üzerine kıyma, tuz, pul biber ve karabiber eklenir, bütünleşene kadar eller ıslatılarak yoğrulur.
• Yoğurma işlemi bitince misket gibi köfteler yapılır. İçinde un olan tepsiye aktarılır.
• Diğer yanda ince kıyılmış soğanlar tereyağında pembeleşene kadar kavrulur. Üzerine salça ve 6 su bardağı kadar su konur. Su kaynayınca köfteler içine atılır. 10 dakika sonra kıyılmış yarbuz ve haşlanmış nohut eklenir. Birlikte 10 dakika kadar pişirilir. Yemeğiniz servise hazır. Afiyet olsun.

7.Adıyaman Yemekleri Tevenk Sarması

Sofraların vazgeçilmesi olan yaprak sarmasından farklı olarak bulgurlu bir kullanılarak küçük sarmalar şeklinde yapılan tevenk sarması Adıyaman’a özgü olan başka lezzetlerdendir. Üzerine yoğurt ve sos eklenerek sunuma hazırlanır. Adıyaman Yemekleri

Tevenk Sarması Tarifi İçin Malzemeler

• 300 gram salamura yaprak
• 1,5 su bardağı yarma 
• 1,5 su bardağı ince bulgur
• 1 tatlı kaşığı tuz
• Su

Üzeri için:

• Yarım kilo süzme yoğurt
• 3 adet kuru soğan
• 1 adet yumurta
• 1 su bardağı zeytinyağı

Sosu İçin:

• 2,5 yemek kaşığı un
• 1 yemek kaşığı tereyağı
• 1 çay bardağı zeytinyağı
• 1,5 su bardağı su

Tevenk Sarması Yapılışı

• İlk olarak yarma ve ince bulgur içine tuz atılarak ıslatılır ve 15 dakika bekletilir. Yumuşadıktan sonra iyice yoğurulur. Bu harç asma yapraklarına sarılır.
• Sarılan sarmalar tencereye dizilir. Sosu için un, su ile açılır. İçinde ısıtılmış tereyağı ve zeytinyağı olan tencereye ilave edilerek krema kıvamına gelinceye kadar ocakta karıştırılır.
• Hazırlanan sos dolmaların üzerine dökülür ve 2 su bardağı kadar su da ilave edildikten sonra sarmaların üzerine tabak kapatılarak pişmeye bırakılır.
• Sarmalar pişerken başka bir tencereye yumurta kırılır ve çırpılır. İçine süzme yoğurt katılarak karıştırılır ve pişirilir. Soğan yemeklik doğranır ve zeytinyağında karamelize edilir.
• Sarmalar pişince servis tabağına alınır. Üzerine sosu dökülür. Karamelize edilen soğanları da eklendikten sonra servis edilir. Afiyet olsun.

8.Adıyaman Yemekleri Tırşik

Tırşik yöreye özgü lezzetler arasındadır. İçeriğindeki; kuş başı et, domates, patlıcan, biber ile bol vitamin içeren tırşik baharatlar ile de harmanlanıp pişirilerek bir lezzet şöleni sunar. Adıyaman Yemekleri

Adıyaman Tırşik Tarifi İçin Malzemeler

• Yarım kilodan daha az kuşbaşı
• 4 adet orta boy domates
• 1 adet patlıcan
• 1 adet soğan
• 3 diş sarımsak
• 1 yemek kaşığı salça
• Karabiber
• Pul biber
• 2 adet sivri biber
• Tuz
• Sıvıyağ

Adıyaman Tırşik Yapılışı

• Önce eti ön pişirme yapıyoruz. Et suyunu çektiği zaman üzerine yağı döküyoruz.
• Bütün sebzeleri küp küp doğruyoruz. Sırasıyla soğanı etin üzerine döküp karıştırıyoruz. Ardından biberi sonra salça ve baharatlarını da ekliyoruz. Daha sonra patlıcanı da koyup en üste domatesi diziyoruz. Yarım su bardağı su ekliyoruz. Tuzunu atıp suyunu çekene kadar pişiriyoruz. Afiyet olsun.

Adıyaman Yemekleri Başlangıcı – Adıyaman Çorbaları

9.Meyir Çorbası

Adıyaman’a özgü olan meyir çorbasının ana malzemesi yoğurtur, ayrıca içine konulan nohut, dövme, patlıcan ve soğan gibi tatlar eşliğinde nefis bir lezzet elde ediliyor. Adıyaman Yemekleri

Meyir Çorbası Tarifi İçin Malzemeler

• 2 adet patlıcan
• 5 adet sivri biber
• 2 orta boy soğan
• 1 kase bulgur
• 2 kase yoğurt
• 1 kaşık pul biber
• Yarım fincan sıvı yağ

Meyir Çorbası Tarifi Yapılışı

İlk önce patlıcan ve biberleri küp küp doğruyoruz ve üzerini gecene kadar su koyup iyice pişiriyoruz.

Sebzelerimiz piştikten sonra üstüne bulguru boşaltıyoruz ve pilav gibi olana kadar pişiriyoruz.

Kıvamına dikkat edin, sulu bir kıvam olmayacak pilav gibi olunca altını kapatıyoruz.

ilk sıcağı geçtikten sonra yoğurdumuzu içine boşaltıyoruz ve soğumaya bırakıyoruz. Bir tavada soğanımızı iyice kavuruyoruz, rengi kararana kadar kavurup üzerine pul biberi ekleyip biraz kavrulunca ocaktan alıp soğuyan çorbamıza ilave ediyoruz. Afiyet olsun.

Adıyaman Yemekleri Sonrasında – Adıyaman’a Özgü Tatlılar

10.Tene Helvası

Adıyaman’ın harika lezzetlerin tatlılar da nasibini almıştır. Farklı tatlar arayanlar için tene helvası; nişasta, pekmez ve tereyağı ile yapılan üzeri cevizle süslenerek servis ediliyor. Adıyaman Yemekleri

Tene Helvası Tarifi İçin Malzemeler

• 1 su bardağı buğday nişastası
• 1 su bardağı mısır nişastası
• 2 su bardağı pekmez
• 1 çay bardağı kadar su
• 100 gr tereyağı
• 1 türk kahvesi fincanı zeytinyağı
• Üzerine serpmek için ceviz

Tene Helvası Yapılışı:

• Öncelikle nişasta, pekmez, şeker ve su bir karıştırma kabına alınır. Kek kıvamında bir hamur oluncaya kadar iyice karıştırılır.
• Tereyağı ve zeytinyağı tencereye alınır. Eriyince hazırladığınız pekmezli karışım eklenir.
• Karıştırarak katılaşana kadar orta ateşte pişirilmeye devam edilir. Katılaştıktan sonra ocak kısılır. Tencerenin kapağı kapatılır. 2-3 dakika arayla, karıştıra karıştıra tanelenir. Helva pişip suyunu çektikçe tanelenmeye başlar. Helvanız fındık büyüklüğünde parçalara tanelendiği zaman olmuş demektir. Sıcakken üzerine bol ceviz serperek servis yapılır. Soğuk olarak da yiyebilirsiniz. Afiyet olsun.

11.Şillik Tatlısı

Adıyaman’ın tatlılarında şillik tatlısı un ve süt ile krep gibi pişirildikten sonra pekmez ve tereyağı ile yapılan şerbetle ve üzerine fıstık ve cevizin eklenmesi ile servise hazır. Deneyime hazır bir tatlı sizlerle. Adıyaman Yemekleri

Şillik Tatlısı Tarifi İçin Malzemeler

Hamuru için;

• 5 bardak süt
• 1 bardak un
• Yarım paket kabartma tozu
• Ceviz

Şerbeti için;

• 1 Bardak şeker
• 1 Bardak su

Şillik Tatlısı Tarifi Yapılışı

• Hamurunu hazırlamak için süt, un e kabartma tozunu bir kaba alıp çırpıyoruz. Cevizi daha sonra ekleyeceğiz. 
• Krep tavasını biraz yağlayıp bir kepçe hazırladığımız hamur karışımdan döküyoruz.
• Pişen hamurun içine dövülmüş ceviz serpip sarıp dilim dilim kesiyoruz.
• Daha sonra borcamın içerisine sırasıyla diziyoruz.
• Diğer yandan bir tencereye su ve şekeri ilave ederek şerbeti de pişiriyoruz.
• Kaşıktan damla damla değil İp gibi akana kadar pişiriyoruz.
• Şerbet sıcakken hamurumuzun üstüne döküyoruz.
• Üzerini cevizle süsleyebilirsiniz. Afiyet olsun.

12.Topak Helva

Yörenin en sevilen başka bir tatlı lezzeti de topak helvasıdır. Topak helvası adını şeklinden almaktadır. Yapımın da un, susam, pekmez ve tereyağı ile yapılan topak helva içerisinde ceviz de konularak lezzeti arttırılabilir.

Adıyaman Usulü Topak Helvası Tarifi İçin Malzemeler

• 4 su bardağı un
• 1 çay bardağı beyaz susam
• 1 çay bardağı kahverengi susam
• 2 su bardağı kadar ceviz
• 2 su bardağı sıvı yağ
• 2. 5 su bardağı pekmez

Adıyaman Usulü Topak Helvası Yapılışı

• İlk olarak unu geniş bir tavaya alalım ve unu rengi kahverengi olana kadar kavurun. Sonra susamları ekleyip iyice kavurun.
• Kavrulduktan sonra cevizi ekleyip onunla da kavurun.
• Yağın yarısını koyup 1 kaç defa karıştırıp ocaktan indirin. Ocaktan indirdikten sonra sıcak sıcak pekmezini ekleyip iyice yoğurun ve kalan yağı da ekleyin.
• Sonra helvanızı topak topak yapıp tabağa dizin. Eğer yuvarlanmayı tutmuyorsa ilave olarak yağ ekleyin. Tadına bakın şekeri az gelirse pekmez ekleyerek şekerini kendinize göre ayarlayabilirsiniz. Afiyet olsun.

Adıyaman Mezeleri

13.Adıyaman Yemekleri’nin Yanında – Pirpirim Salatası

Pirpirim diğer adıyla semizotu Adıyaman da çokça tüketilen ve salatasının yanın da cacığı böreği de yapılan besleyici bir yiyecektir. Mideyi de rahatlatmaya yardımcı olan pirpirim salatası; pirpirim, domates, salatalık, biber, soğan, sarımsak, ekşi, yağ ve tuz ile karıştırılarak yemeye hazır oluyor.

Pirpirim Salatası (Semizotu Salatası) Tarifi İçin Malzemeler

• Bir tutam organik bahçe pirpirimi (semizotu)
• İki tane domates
• İki tane sivri biber
• İki tane salatalık
• İki yemek kaşığı nar ekşisi
• Bir tatlı kaşığı kuru sumak ekşisi
• Bir tatlı kaşığı pul biber
• Üç yemek kaşığı zeytinyağı ve tuz

Pirpirim Salatası (Semizotu Salatası) Tarifi Yapılışı

• Önce pirpirimler yıkanır ve küçük küçük doğrarız.
• Doğranan pirpirimi karıştırma kabına alırız. Üzerine domates, biber ve salatalığı da doğrayıp ekleriz.
• Sonra üzerine ekşilerini, yağını ve pul biberini ekleyip karıştırırız. Salatamız servise hazır. Afiyet olsun.

Adana Yemekleri, Adana’nın En Meşhur 26 Yemeği hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için tıklayınız.