Adıyaman Gezilecek Yerler – En Muhteşem 40+ Yer

Adıyaman Gezilecek Yerler yazımızda Türkiye’nin Güney Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Kuzeyinde Malatya, Batısında Kahramanmaraş, Güneybatısında Gaziantep, Güneydoğusunda Şanlıurfa ve Doğusunda Atatürk Barajı bulunan Adıyaman M.Ö 40 bin yıllık geçmişi olup farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış il konumundadır.

Dünya mirası olarak kabul edilen Nemrut Dağı’nı içinde barındıran Adıyaman kaya mezarları, tarihi dokuları ve doğal güzelliğiyle de dikkat çelmektedir.

Adıyaman Gezilecek Yerler aşağıda yer almaktadır.

1.Adıyaman Gezilecek Yerler de İlk Rotamız; Nemrut Dağı Ören Yeri

Adıyaman Gezilecek Yerler yazımızın ilk sırasında bulunan Nemrut Dağı Ören Yeri, Doğu Toros sıradağları üzerinde Fırat Nehri geçitlerine ve ovaya hâkim 2206 metre yükseklikte bir tepe üzerinde yer almaktadır. Dünya harikası olan Tümülüs Kammagane Kralı I. Antiochos için yapılan anıt mezar üzerinde çakıl ve kırma taş yığılarak oluşturulmuştur. Tümülüsün etrafında da teraslar üzerinde bulunan ateş sunağı ve Greko-Pers üslubunda devasa heykeller ve kabartmalara yer verilmiştir.

Doğu Terasında; Yüzleri güneşe doğru bakan yaklaşık 10 metre yüksekliğinde tahtlar üzerinde sıra halinde dizilmiş dev tanrı heykelleri bulunmaktadır.

Terasta Kommagene Krallığı’nın gökyüzü hakimiyetini temsil eden koruyucu kartal, krallığın yeryüzü hakimiyetini temsil eden koruyucu aslan, Kommagane Kralı I. Antiochos, Kommagane Zeus, Apollon ve Herakles’in heykelleri yer almaktadır. Ayrıca tahtların arkasıda 237 satırdan oluşan Kral Antiochos’un sosyal ve dini içerikli vasiyetide bulunmaktadır.  Yine bu terasta heykellerin önünde ateş sunağı ve onun yanında oturur biçimde aslan heykeli de yer almaktadır. Nemrutta güneşin doğuşu bu doğu terasından izlenmektedir.

Batı Terasın; Doğu Terasına ki gibi tahtlar üzerinde sıra halinde dizilmiş dev tanrı heykelleri bulunmaktadır. Kommagene Kralı I. Antiochos’un heykeli ve tanrılarla tokalaşma kabartmalarına da yer verilmiştir. Ayrıca astroloji ile ilgili aslan horoskop kabartmasıda bulunmaktadır. Kabartma üzerinde Kralı I. Antiochos’un tahta çıkış tarihi olan M.Ö 7 Temmuz 62 tarihi okunmaktadır. Nemrutta güneşin batışı bu batı terasından izlenmektedir.

Kuzey Terası; Batı ve Doğu teraslarını birbirine bağlayan 180 metre uzunluğunda bir tören yoludur. Ayrıca terasta tamamlanmamış stel ve kaideler yer almaktadır.

2.Adıyaman (Hısn-ı Mansur) Kalesi

Adıyaman Merkezde 25 metre yükseklikte yığma bir höyük üzerinde yer alan kale 7. yüzyıl ortalarında Emevi Komutanı tarafından Bizans saldırılarına karşı koymak amacıyla Mansur İbn-i Cavana yaptırılmıştır. Kaleye’de Hısn- Mansur’un adı verilmiştir. 8. yüzyılda da Harun-ür Raşit tarafından onarılan kale zamanla harap görünüme ulaşsa da belediyenin restorasyon çalışmalarından sonra hoş bir görünüme sahip olmuştur. İçerisinde yer alan cafelerde çayınızı yudumlarken Adıyaman manzarasının keyfini çıkartabilirsiniz.

3.Adıyaman Gezilecek Yerler Yeni Kale

Kahta ilçesine bağlı Kocahisar Köyün’de yer alan kale Kommagene Krallığı döneminde yapılmıştır. Günümüzdeki görünümü ise Memlüklüler döneminden kalma olan kalenin içerisinde mescit, hamam, su depoları, posta güvercinlerinin yetiştirildiği kule ve Kahta Çayına inen gizli bir su yolu yer almaktadır.

4.Gerger Kalesi (Fırat Arsameiası)

Gerger ilçesine bağlı Oymaklı köyünde yer alan kale sarp kayalıklardan oluşan dayanıklı bir dağın üzerine inşa edilmiştir. Tarihi Geç Hitit dönemine dayanan kale M.Ö II. Yüzyılda Kommagenelerin soyundan Arsames tarafından  inşa edilmiştir. Kale sağlamlığı ile uzun yıllar ayakta kalabilmiş ve günümüze ulaşabilmiştir.

İçerisinde cami, sarnıçlar ve dükkân kalıntıları bulunmaktadır. Ayrıca batı kısmımda da Kommagene Krallığı’nın Başkenti Somasata’nın kurucusu Kral Samos’a ait devasa bir kabartmada yer almaktadır.

5.Cendere Köprüsü (Septimius Severus)

Sincik ve Kahta ilçeleri arasında Cendere Çayı üzerinde yer alan köprü  Roma İmparatoru Septimius Severus zamanında Samsat’a birlik kuran XVI. Lejyon tarafından yaptırılmıştır. Ana ve diğer tahliye olmak üzere iki kemerden oluşan köprü halen aktif olarak kullanılmaktadır.  Köprüde yer alan sütunlar ise biri İmparator Septimius Severusa, diğeri eşi Julia Domna’ya sonuncusu ise oğlu Caracalla’ya adanmıştır. Roma mimarisinin en güzel örneklerinden olan köprüyü yakından inceleyebilirsiniz.

6.Göksu Köprüsü

Ağcin Köyü ve Gümüşkaya Köyü arasında Göksu Çayı’nın daraldığı bir noktada kurulan köprü kaya zemin üzerine inşa edilmiştir. Orta kemerin haricinde günümüze sağlam ulaşan köprü Roma dönemine aittir. Sizler de bu köprüyü ziyaret ederek mimarisini yakından inceleyebilirsiniz.

7.Adıyaman Gezilecek Yerler Altınlı Köprü

Gölbaşı ilçesine bağlı Yolbağ Köyü içerisinde yer alan köprü 83 metre uzunluğunda ve  birisi büyük olmak üzere dört kemerden oluşmaktadır. Köprünün kemer kısmının yapımında beyaz kesme taş kullanıldığı gözlemlenirken diğer kısımlarında da moloz taşlarla inşa edildiği görülmektedir. İslami döneme ait olan bu köprüyü ziyaret ederek mimarisini yakından inceleyebilirsiniz.

8.Gümüşkaya Mağaraları

Adıyaman ilinin 40 kilometre güneybatısındaki Göksu Nehri kıyısında bulunan Gümüşkaya Köyünde yer almaktadır. Tahmini M.Ö 150 yılında insanlar tarafından yapılan mağaralar o zamanlar konut olarak kullanılmış ve birbirine bağlı tünellerden oluşmaktadır. Ayrıca bölmeli odalara, balkonlara, kuyulara sahip mağaralara yalnızca bir insanın geçebileceği boyuttadır. Türkiye’nin en eski yapay mağaralarından olan Gümüşkaya Mağaraları görülmeye değer yerler arasındadır.

9.Palanlı Mağarası

Adıyaman’ın 10 kilometre kuzeyinde bulunan Palanlı Köyü sınırları içerisinde yer alan mağara doğal oluşumlu olup M.Ö 40 bin yıllarında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Özellikle mağara içerisindeki duvarda bulunan ve günümüzde fark edilebilir düzeyde olan geyik figürü yalın kontur çizgilerle oluşturulmuş ve halen dikkat çekmektedir. Mağaranın yer aldığı derin vadi ise ender bulunur bir doğa parçasıdır. Şu an mağara arkeolojik sit alanı olarak tescillenmiştir.

10.Adıyaman Gezilecek Yerler Zey Mağaraları

Adıyaman’a 7 kilometre mesafede yer alan Zey Köyü civarında bulunan mağaralarda erken dönem Hristiyanların yaşadığı yerleşim yerleri bulunmaktadır.

11.Perre Antik Kenti Ve Kaya Mezarları

Adıyaman Merkez’e bağlı Örenli Mahallesinde yer alan Perre Antik Kenti Kommagene Krallığının beş büyük antik kentinden birisidir. Melitene’yi (Malatya) başkent Samosata’ya (Samsat)  bağlayan yol güzergâhı üzerinde olmasından dolayı kent o zamanlar Jeopolitik öneme sahipti.  Roma kaynaklarında edinilen bilgiye göre o zamanlar yolcular ve ordular tarafından dinlenme yeri olarak kullanılan antik kentte bir de suyun güzelliğinden bahsedilmektedir. Konusu geçen suyun aktığı Roma Çeşmesi ise halen aktif olarak kullanılmaktadır. Bizans Döneminde de önemini koruyan antik kent dinsel açıdan da önemli yer sahip olup Niceaia (İznik)’te toplanan İncil Konsil’ine temsilci göndermesinden anlaşılmaktadır.

Ayrıca Antik Kentte yer alan kalıntılar arasında Örenli Mahallesi’nin girişinde bulunan Kaya Mezarları da en dikkat çeken yapılar arasındadır. Özellikle kayalıklar içine oyularak yapılmış olan oda mezarlar görülmeye değer güzellikler arasındadır.

12.Adıyaman Gezilecek Yerler Karadağ Tümülüsü

Adıyaman’a 5 kilometre uzaklıkta bulunan Karadağ eteğinde yer almaktadır. Tümülüste 2 bölümden oluşan kaya mezarı bulunmaktadır. Karadağ Tümülüslerini ziyaret ederek hem kaya mezarını inceleyebilir hem de bulunduğu yerden baraj, göl ve şehir manzarasını izleyebilirsiniz.

13.Dikilitaş (Sesönk)

Adıyaman’ın Besni ilçesinin 33 kilometre güneydoğusundaki Kızıldağ üzerinde yer alan anıt mezar Kommagene Kralı II. Mithridates tarafından inşa edilmiştir. Her biri yaklaşık 10 metre yükseklikte olan mezarlar üç çift sütunla çevrelenmiştir. Ayrıca Sütunlar üzerinde erkek, kadın ve aslan kabartmaları da yer almaktadır.

14.Adıyaman Gezilecek Yerler Beştepeler

Adıyaman’a 25 kilometre uzaklıkta yer alan Ilıcak’lı Köyü sınırları içerisindeki Beştepeler ’de yığma taşlardan yapılmış 6 adet mezar bulunmaktadır.

15.Malpınarı (Kaya Anıtı)

Adıyaman’a 35 kilometre uzaklıktaki Malpınar Mezrasın’da Geç Hitit dönemine ait olan doğal kaya üzerine oyularak yapılmış Hiyeroglif bir kitabe ve kayalara yapılmış yerleşim birimleri bulunmaktadır.

16.Sofraz Tümülüs Mezarları

Adıyaman’ın Besni ilçesinin 15 kilometre uzaklığında yer alan Üçgöz (Sofraz) beldesinde bulunmaktadır. Yaklaşık 15 metre yüksekliğinde olan mezarın üzeri ise moloz ve kırma taş ile örtülüdür.

17.Haydaran Kaya Mezarları

Adıyaman’ın 17 Kilometre kuzeyinde bulunan Taşgedik Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Güneş Tanrısı Helios ile Kral Antiochos’un kabartmaları ve kaya mezarları bulunan alanı ziyaret ederek yakından inceleyebilirsiniz. 

18.Turuş Kaya Mezarları

Adıyaman merkeze 40 kilometre uzaklıkta yer alan kaya mezarları Roma Dönemi’ne aittir. Kaya Mezarları zeminden aşağı doğru ana kayanın oyulması ile yapılmış olup, giriş kısmına aşağı doğru inen yaklaşık 13 basamaktan sonra ulaşılır. Ayrıca bazı kaya mezarlarında duvar ve kapı girişlerinde kabartmalara ve çeşitli figürlere rastlanmaktadır.

19.Derik Kutsal Alanı (Hereoon)

M.S 70’Lİ yıllarda Romalılar tarafından inşa edilen ve 300’lü yıllarda kullanılmaya başlanan alan Sincik ilçesi yolu üzerinde Datgeli Köyünde bulunmaktadır. Ayrıca alanda Kommagane döneminde inşa edilen Temenos kalıntıları da bulunmaktadır.

20.Adıyaman Gezilecek Yerler Dolmenler

Sala benzeyen iki büyük kayanın birbirine çatılması ile yapılan dolmen tipi mezarların Taş Devri insanlarından kaldığı tahmin edilmektedir. Aşağı Hozişi Köyü yakınlarında yer alan mezarlar yapısı ile görülmeye değer yerler arasındadır.

21.Adıyaman Müzesi

Yaklaşık 30 bin eserin bulunduğu müze de 2 bin eser teşhirde sergilenmektedir. Müze Arkeolojik Eserler ve Etnografik eserler salonu olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır.

Arkeolojik eserler Salonunda; Neolitik, Kalkolitik, Tunç Çağı, Demir Çağı, Helenistik, Roma, Bizans, İslami, Selçuklu ve Osmanlı olmak üzere Paleolitik Çağdan Osmanlı zamanına kadar devamlılık gösteren eserler sergilenmektedir.

Etnografik Eserler Salonun da ise yöreye özgü kilim, halı, cicim, erkek ve kadın giysileri, bakır eşyalar ve gümüş takılar sergilenmektedir.

Müzeyi pazartesi günleri dışında 08:00 ile 17:30 arası ziyaret edebilirsiniz.

Dini Yapılar

22.Ulu Camii

Adıyaman Merkezde yer alan caminin ilk inşa tarihi kesin olarak bilinememekle birlikte Dulkadiroğlu Beyliği döneminde inşa edildiği düşünülmektedir. Bugün ki şeklini ise minare kaidesinin doğuya bakan üst kısmında yer alan kitabede 1863 yılında aldığı yazmaktadır. Aynı yerde altta kemer içinde bulunan diğer kitabede de 1902 yılında onarım gördüğü yazmaktadır. Günümüze kadar birçok onarımdan geçen caminin mimarisini yakından inceleyebilirsiniz.

23.Adıyaman Gezilecek Yerler Çarşı Camii

Adıyaman Merkezde içinde yer alan cami 1557 yılında Hacı Abdulgani tarafından yaptırılmıştır. İsmini ise merkezde çarşıda bulunmasından dolayı Çarşı Camii olarak almıştır.1640, 1910,1957 ve son olarak da 1982 yılında onarımdan geçen cami görülmeye değer yapılar arasındadır. Yapımında kesme taş kullanılan cami dikdörtgen planlı olup günümüze kadar birçok onarımdan geçse de sağlam olarak ulaşmış ve ibadete açıktır.

24.Eskisaray Camii

Adıyaman Merkezde Eskisaray Mahallesi içinde yer alan cami Hicri 1148 yılında İbrahim Paşa tarafından inşa edilmiştir. Günümüze kadar birçok onarımdan geçse de sağlam olarak ulaşmış ve ibadete açık olan camii özellikle mihrabıyla göz doldurmaktadır. Ayrıca son onarımında da cami kuzeye doğru genişletilmiştir.

25.Adıyaman Gezilecek Yerler Kab Camii

Hicri 1182 (Miladi 1768) yılında Hoca Ali tarafında yaptırılan cami zamanla harap olduğu için Hicri 1342 (Miladi 1923) yılında Hacı Mehmet Ali tarafından yeniden yaptırılmıştır. Son olarak ise 2008 yılında gerçekleştirilen restorasyon çalışması ile aslına uygun tadilat yapılmıştır.

26.Yenipınar Camii

Adıyaman Merkez’e bağlı Yenipınar Mahallesinde yer alan camii minaresinde bulunan kitabeye göre Hicri 1133 (Miladi 1720) yılında Hacı Mahmut tarafından yaptırılmıştır. Günümüze sağlam olarak ulaşabilmiş yapıyı ziyaret ederek mimarisini yakından inceleyebilirsiniz.

27.St. Petrus ve St. Pavlus Kilisesi

Adıyaman Merkez’e bağlı Mara Mahallesinde yer alan kilisenin ilk inşa tarihi kesin olarak bilinemese de kitabesinde yer alan bilgiye göre 1905 yılında onarıldığı anlaşılmaktadır. Süryani cemaati tarafından aktif olarak kullanılan kilise Pavlus Kilisesi olarak bilinmektedir.

Türbeler

28.Mahmut El-Ensari Türbesi

Adıyaman’ın 7 kilometre doğusunda Elifli Köyü civarında yer alan yüksek ve sivri Ali Dağı’nda bulunmaktadır. Türbede yatanın İslamiyet’i yaymak için Anadolu’ya gelen ve şehit düşen Medineli sahabeden olduğu söylenmektedir. Ayrıca mezarının olduğu alanda başka şehitlerinde olduğu söylenir.

Türbenin kitabesinde yer alan Hicri 1126 tarihi türbenin onarım tarihi olarak düşünülmektedir. Son olarak 1966 yılında restore edilen türbeyi ziyaret edebilirsiniz.

Ayrıca çevresinde mesire alanı bulunmakta olup yöre halkı tarafından piknik alanı olarak da kullanılmaktadır.

29.Adıyaman Gezilecek Yerler Abuzer Gaffari Türbesi

Adıyaman’ın 5 kilometre doğusunda Ziyaret Köyü sınırları içerisinde yer alan türbe IV.Murat emri ile Bağdat seferi dönüşünde yaptırılmıştır. Türbe Adıyaman ilinin en çok ziyaret edilen ve tanınan ziyaretgahlarındandır.

30.Şeyh Abdurrahmani Erzincani Türbesi

Adıyaman’ın 7 kilometre kuzeyinde Zey(İndere) Köyünde yer alan türbenin içerisinde Şeyh Abdurrahman-i Erzincani, eşi ve kızının sandukası yer almaktadır. Şeyh Abdurrahman-i Erzincani aslen Erzincanlı olup Sonradan Adıyaman’a yerleşmiştir.

31.Hacı Abuzer Baba Türbesi

Toplam 2 bin 650 metrekare alan üzerinde türbe için özel bölüm ayrılarak, türbe dışında bay-bayan mescit, şadırvan, bekçi kulübesi ve wc ler de yer almaktadır. Bölge halkı tarafından oldukça ilgi gören türbe özel günlerde oldukça kalabalık olmaktadır.

32.Zeynel Abidin Türbesi

Adıyaman’a 15 kilometre uzaklıktaki Kınık Yolu Serhatlı Köyü yakınlarında bir tepenin üzerinde yer alan türbede rivayete göre Hz. Ali’nin torunu Zeynel Abidin bulunmaktadır.

33.Sahabe Safvan Bin Muattal Türbesi

Adıyaman’ın Samsat ilçesinin 8 kilometre kuzeyinde Taşkuyu Köyü civarında yer alan türbede Yermük savaşına katılıp Samsat’a kadar ulaşabilen ve burada şehit düşen Sahabe Safvan Bin Muattal yatmaktadır.

Doğal Güzellikler

34.Gerger Kanyonu

Atatürk Barajı ile Fırat Nehri arasında kalan kanyonda büyüklü küçüklü kanyonlar bulunmaktadır. 2004 yılında turizme kazandırılan alan Gerger ilçesi sınırlarında bulunaktadır. Mavi ve yeşilin birleştiği gerger kanyonu manzarası ile hayran bırakırken rafting, kano gibi su sporları yapmanıza da olanak sağlamaktadır.

35.Çelikhan Yüzen Adalar

Çelikhan ilçesinde yer alan yüzen adaların genişliği yaklaşık 3 ile 5 metre olup 3 bin yılda oluşumunu tamamladığı düşünülmektedir. Manzarası ve atmosferi ile hayran bırakan yüzen adalar yılda birçok yerli ve yabancı turistler tarafından ziyaret edilmektedir.

36.Adıyaman Gezilecek Yerler Gölbaşı Gölü

Gölbaşı ilçesinde yer alan gölde piknik yapabileceğiniz masalar, çocuk oyun alanları, koşu ve yürüyüş parkuru, restoran-cafe, wc bulunmaktadır. Göl manzarası eşliğinde ailecek pikniğinizi yapabileceğiniz gibi mangal yakma fırsatınızda bulunmaktadır. Siz sevdiklerinizle hoş sohbet ederken çocuklar da kendileri için ayrılan oyun alanında harika vakit geçirebilir. Ya da göl kenarında yürüyüşünüzü yapabilir ve bisikletle tur atabilirsiniz. Dilerseniz de göle sıfır restoran da farklı lezzetleri tadarak ortamın ve doğanın keyfini çıkartabilirsiniz.

37.Değirmen Başı

Kahta ilçesine bağlı Kocahisar köyüne 1 kilometre uzaklıkta yer alan değirrmen başı mesire alanı olarak kullanılmaktadır. Ağaçların arasında yer alan mesire alanında pikniğinizi yaparken kayaların arasından süzülen sularla manzaranın ve doğanın tadını çıkartacaksınız.

38.Adıyaman Gezilecek Yerler Karadağ Ormanı

Adıyaman’ın 2 kilometre kuzeyinde bulunan Karadağ ormanı çam ağaçları ile çevrili olup günü birlik mesire alanı olarak kullanılmaktadır. Karadağ ormanında pikniğiniz yaparak doğa ile iç içe bir gün geçirebilirsiniz.

39.Besni Su Gözü                              

Mesire yeri olarak kullanılan alan da doğa ile iç içe vakit geçirebilir, pikniğinizi yapabilir ve akarsuyun sesi eşliğinde huzurlu bir gün geçirebilirsiniz.

40.Diğer Mesire Alanları           

Saklı Kent, Tut Şepker Çayı, Çelikhan Recep Çayı,  Çelikhan Pınarbaşı (Bulam)Çayı, Çelikhan Nevzat Bey Çeşmesi, Pirin Ören Yeri Vadisi, Karadut Köyü ve Çevresi, Kırkgöz Membası, Gürlevik Membası, Cendere Çayı Kanyonu, Boğazözü Kalburcu Çayı,  Değirmen Çayı (Eski Besni) Santralı, Değirmenlik Göksu Irmağı Boyu  

İçmeceler

41.Adıyaman Gezilecek Yerler Çelikhan İçmecesi

Çelikhan ilçesinin 23 kilometre kuzeydoğusunda yer alan içmece böbrek taşı, safra kesesi, karaciğer, mide, bağırsak gibi birçok hastalığa şifa olmaktadır.

42.Besni İçmecesi

Besni ilçesinin 6 kilometre kuzeydoğusunda yer alan içmece kronik kabızlık, bağırsak, böbrek taşı, bağırsak, mide iltihapları gibi birçok hastalığa şifa olmaktadır.

43.Adıyaman Gezilecek Yerler Kotur İçmecesi

Adıyaman Merkez’e bağlı Akçalı Köyü’ne 5 kilometre mesafede bulunan içmece mide ve bağırsak hastalıklarına şifa olan soğuk su içmesidir.

Alışveriş

44.Adıyaman Gezilecek Yerler de Son Rotamız; Oturakçı Pazarı

Adıyaman merkezde yer alan pazarda kilim, halı, çanta, cicim, heybe gibi yöreye özgü birçok ürün satılmaktadır. Adıyaman’a gelmişken oturakçı pazarına uğramalı ve yöreye özgü bir ürün almalısınız.