Tokat Yemekleri, Tokat’ın En Meşhur 23 Yemeği

Tokat yemekleri yazımızda, Tokat’a özgü meşhur çorbalar, Tokat’a ait meşhur yemekler, Tokat salata ve mezeleri, Tokat tatlıları başlıkları altında toplam 23 adet Tokat yemekleri tarifi verilecektir. Yazımıza başlamadan önce Tokat mutfağını kısaca tanımlayalım.

Karadeniz bölgesinde yer alan Tokat ili, gelişmiş ve yoğun nüfusa sahip bir bölgedir. Yıllardır sahip olduğu mutfak kültürünü devam ettiren Tokat, birçok lezzete sahiptir. Tokat’ın sahip olduğu kültürel dokusu ve doğal güzellikleri, mutfak kültürünü etkilemiş ve geliştirmiştir. Tokat mutfaklarında hazırlanan et ve sebze yemeklerinden çorbalarına, tatlılarından doğal ürünlerine kadar sahip olduğu yöresel lezzetlere bir göz atalım…

Tokat Yemekleri, Yöresel Yemekler

1. Tokat Kebabı

Ülkemizin kebap çeşitliliği açısından ne kadar zengin olduğunu bilmeyen yoktur. Tokat kebabı da bu kebapların başında gelir. Tokat’ın verimli topraklarına yetiştirilen sebzeler ile kuzu etinin mükemmel bir şekilde kaynaşması ile yapılan Tokat kebabı, ünü diğer illere yayılmadan önce eski Tokat evlerinde ve bağ evlerinde bulunan özel fırınlarda pişirilirdi. Bu şekilde kendine has üretim yöntemiyle ve lezzetiyle zamanla bilinen bir lezzet haline geldi.

Tokat Kebabı Malzemeleri

• 500 gram kuzu but eti
• 3 adet patlıcan
• 1 adet patates
• 4 adet yeşilbiber
• 2 adet domates
• 4 diş sarımsak
• 0,5 çay bardağı zeytinyağı
• 1 silme tatlı kaşığı tuz

Tokat Kebabı Yapılışı

• Etleri irice doğrayın ve hafifçe tuzlayın
• Patlıcanları alacalı soyun, patlıcanın büyüklüğüne göre enine ikiye ya da üçe kesin ve irice dilimleyin. Patlıcanları doğradıktan sonra tuzlu su içerisine alın ve bu şekilde bir kenarda bekletin.
• Patatesi soyun ve yarım daire şeklinde ince ince doğrayın.
• Domatesleri küp küp doğrayın, sarımsakların kabuklarını soyun fakat doğramayın.
• Yuvarlak bir fırın tepsisine, Patlıcan, et, patates olacak şekilde sırayla yuvarlak şeklinde dizin.
• Ortada kalan boşluğa, küp küp doğradığınız domatesleri koyun ve üstüne de kabuklarını soyduğunuz sarımsakları bütün olarak koyun.
• En üste de biberleri dizin, üstüne yarım çay bardağı zeytinyağı gezdirin, tuz serpin ve önceden ısıtılmış 220 derece fırına verin.
• Bu şekilde 1 saat pişmeye bırakın.
• Pişme süresinin sonunda, fırından alın ve sıcak sıcak servis edin.

2. Bat Yemeği

Tokat’ın meşhur yemeklerinden biri olan bat kısırı andırır ama tamamen kendine has bir lezzettir.  Adını yeme şeklinden almıştır. Sulu bir yemek olması ve içine ekmek bandırılıp yendiği için bu ismi almıştır. Tokat’ın bu yöresel yemeği günümüzde İç Anadolu bölgesinin birçok ilinde hanımların 5 çayı toplantılarında başköşede yerini almaktadır.

Bat Yemeği Malzemeleri

• 2 su bardağı yeşil mercimek
• 1 su bardağı kısırlık-köftelik bulgur
• 1 kâse iri dövülmüş ceviz içi
• 1 adet kuru soğan
• 1 adet domates
• 2 adet sivri biber
• Yarım bağ yeşil soğan
• 1 bağ maydanoz
• 1 bağ dereotu
• Yarım bağ reyhan
• 3 yemek kaşığı salça
• Karabiber
• Kırmızıbiber
• 1 tatlı kaşığı kuru nane
• 1 tatlı kaşığı reyhan
• Tuz
• 1 adet limon
• Nar ekşisi
• 300 gram asma yaprağı

Bat Yemeği Yapılışı

• Mercimeklerimizi yıkayıp, üzerlerini geçecek kadar su koyup haşlanmaya bırakalım. Suyunu çektikçe, kaynar su ilave edebiliriz.
• Hafif ateşte pişirelim ki, mercimekler kabuklarından ayrılmasın.
• Mercimekler pişince ocağın altını kapayıp, 1 su bardağı kısırlık bulgurumuzu ekleyip karıştıralım, tenceremizi kapatalım ve hem dinlenmeye hem de soğumaya bırakalım.
• O bir tarafta soğurken biz kuru soğan, domates, biber ve diğer bütün malzemelerimizi ince ince kıyıp, soğuyan karışımımıza ekleyelim.
• Batın özelliği, ılık ve sulu yenmesidir. Su ayarını güzel ayarlayalım, gözünüze az gelirse ılık su ekleyebilirsiniz.
• 3 yemek kaşığı salçayı suyla inceltip, karışıma ekleyelim.
• Tuz, nar ekşisi, limon ve kuru baharatlarını da ekleyip, batımızı karıştırıp büyük servis kasesine alalım.
• En son, üzerine ceviz içimizi serpelim.
• Batımız hazır ama yenme şekline gelince; servis tabağımıza önce 1 dilim ekmek koyup, sonra 1 kepçe batımızdan koyalım.
• Kaşığımıza batımızla ıslanmış ekmeğimizden ve battan alıp, asma yaprağının arasına koyup gelişi güzel sararak yiyelim.

3. Bakla Dolması, Tokat Yemekleri

Ülkemizde oldukça geniş bir dolma menüsü varken en meşhur dolmaların yapıldığı Tokat yaprağının ana vatanı olan Tokat’ta dolma menünün zengin olmadığını düşünmek hata olur. Tokat bağlarından taze taze toplanan asma yapraklarından hazırlanan harika bir dolma da Bakla dolması. İç bakla ile hazırlanan bu yemeğin en önemli özelliği kemikli etlerin tencereye dizilmesi ve üzerine dolmalar dizilerek kemik suyunda pişirilmesi.

Bakla Dolması Malzemeleri

• 3 su bardağı kuru iç bakla
• 1 su bardağı dolma içi
• 2 adet kuru soğan
• 1/2 demet maydanoz
• 1/2 demet dereotu
• 1 çorba kaşığı reyhan
• 2 yemek kaşığı salça
• Kırmızıbiber
• Karabiber
• Tuz

Üzeri İçin:

• 3 adet kuru soğan
• 2 yemek kaşığı salça
• 5 yemek kaşığı tereyağı

Bakla Dolması Yapılışı

• Bakla ılık suda bekletilir ve ortadan ikiye kesilir kabukları çıkartılır ve tekrar doğranır.
• Doğranan baklalar büyük bir kaba alınır ve ince doğranmış soğan, salça, dolma içi, ince doğranmış maydanoz, dereotu, reyhan, kırmızı biber, karabiber, tuz ve bir kase kadar su eklenerek karıştırılır ve iç hazırlanır.
• Yaprağın ortasına iç konularak bohça şeklinde sarılır.
• Tencerenin dibine istenirse kemikli kaburga eti konulur ve üzerine sarılmış dolmalar dizilir.
• Dolmaların üzerine sıcak su gezdirilir ve kapak koyularak kısık ateşte yaklaşık 3-4 saat pişirilir.
• Sosu için soğanlar yağda kavrulur içine salça eklenir ve dolmaların üzerine yayılarak 1-2 taşım daha kaynatılır. Sıcakken servis edilir.

4. Tokat Keşkeği, Tokat Yemekleri

Tokat mutfağının zengin bir menüsü olmasına rağmen keşkeğin yeri apayrıdır. Öyle ki özel günlerde valiler Tokat’ın meşhur Ali Paşa Hamamı’nda keşkekli kutlamalar yaparlar. Birçok yörede değişik tariflerle keşkek yapılmasına rağmen Tokat keşkeği lezzetiyle öne çıkar. Tokat halkı özel günlerde özel misafirlere Tokat keşkeği sunarlar. Tokatta misafire keşkek ikram etmek çok eski zamanlardan beri oldukça yaygındır.

Tokat Keşkeği Malzemeleri

• 4 parça kemikli kırmızı et
• 1 büyük boy kase yarma
• 1 tatlı kaşığı çemen
• 3 büyük boy kase su
• 2 tatlı kaşığı tuz
• 4 yemek kaşığı sıvı yağ

Tokat Keşkeği Yapılışı

• Dövme ve nohudu akşamdan 2.5 bardak su ile ıslatın.
• Eti basınçlı tencereye alın. Nohut ve dövmeyi süzüp sularını ayırın ve malzemeyi tencereye ekleyin.
• Islatma suyunu 4 su bardağına tamamlayın.
• Margarinin yarısını su, karabiber ve tuzu ekleyip dövme lapalaşıncaya kadar 75 dakika pişirin.
• Etin kemiklerini ayırın ve keşkeği büyük bir tencereye alın.
• Tahta kaşıkla (ya da tahta tokmakla) ezerek karıştırın. Keşkeği servis tabağına alın.
• Kırmızı tozbiberi kalan margarinle kızdırıp üzerine gezdirin.
• Ilık olarak servis yapın.
• Afiyet olsun.

5. Niksar Çöreği, Tokat Yemekleri

Ceviziyle tüm ülkeye nam salan Niksar’ın yerel lezzetleri arasında yer alan Niksar çöreğini de unutmamak gerek. Niksar cevizinden yapılan Niksar çöreği Tokat ve tüm illerinde sıklıkla yapılır. Niksar cevizi ve çöreği o kadar meşhurdur ki romanlara bile konu olmuştur.

Niksar Çöreği Malzemeleri

• 2 su bardağı ılık süt
• 1 paket yaş maya
• 1 yemek kaşığı tuz
• 2 tatlı kaşığı toz şeker
• 3 yemek kaşığı sıvı yağ
• Aldığı kadar un

Aralarına :

• 150 gr tereyağı
• 1 kase iri dövülmüş ceviz

Niksar Çöreği Yapılışı

• Bir kaba mayayı ılık süt ile eritin sonra diğer malzemeleri ekleyin.
• Unu kontrollü bir şekilde ekleyin hamur el yapışmayan yumuşak bir hamur olmalı. 1 saat mayalanmaya bırakın.
• Mayalanan hamuru 6 eşit parça bölünür. Her bezeyi biraz un yardımıyla tabak büyüklüğünde açılır.
• Aralarına eritilimiş ve ılımış olan tereyağ sürülür sonra bolca ceviz serpilir. Bu şekilde 6 kat olacak en son katı yağlamayı unutmayalım.
• Rulo yapıp bir parmak genişliğinde kesiyoruz. Kestiğimiz her dilimi elimizle uzatarak iki yanını büzüyoruz lütfen videoya bakınız.
• Yağlanmış veya yağlı kağıt serilmiş tepsiye diziyoruz. İsterseniz gül böreği gibi tek porsiyonluk yapabilirsiniz. Hamur bitene kadar bu işlem uygulanır.
• Sonra tekrar mutlaka 30 dakika mayalanmaya bırakın vaktiniz varsa 1 saat.
• Üzerine yumurta sarısı sürüp 190 derecede yaklaşık 40 dakika pişirilir

6. Madımak, Tokat Yemekleri

Tokat’ın önemli yöresel yemeklerinden biri olan madımak adını ana malzemesi olan ottan alır. Önemli bir yemek olmasının yanında madımak otunun yöre halkı için önemi büyüktür. Halkın yaşantısında da önemli bir yer edinmiş olan madımak manilere bilmecelere bile konu olmuştur. Bölgede yaşayan kadınlar madımak zamanı hep beraber madımak toplamaya gider ve böylece sosyalleşmiş olur.

Madımak Malzemeleri

• 500 gr madımak
• 2 soğan
• 3 yemek kaşığı ayçiçeği yağı
• 1 domates
• 4~5 sivri biber
• 1 çay bardağı ince bulgur
• Tuz

Madımak Yapılışı

• Madımakları ayıklayın ve yıkayın.
• Ayçiçeği yağını tencerede ısıtın.
• Piyazlık doğranmış soğanı ekleyip kısık ateşte kavurun.
• İnce doğranmış biberleri ekleyip kavurmaya devam edin.
• Domatesi de küçük doğrayıp ekleyin.
• Madımakların suyunu süzüp ekleyin.
• Yemeğin pişmesine az kala ince bulguru ekleyip karıştırın.
• Tuzla tatlandırın. Ilık servis yapın.

7. Tokat Çökeleklisi, Tokat Yemekleri

Ülkemizin kahvaltı kültürünün vazgeçilmezi olan hamur işleri Tokat mutfağında da önemli bir yer tutar. Tokat’ta kısaca çökelekli diye adlandırılan Tokat çökeleklisinin tadı yiyenlerin damaklarında kalıyor. Lezzetiyle diğer gözlemeleri sollayan bu gözlemenin özelliği içinde bulunan çökelektir. İncecik açılan hamurun içerisine Tokat çökeleği ve maydanoz konuyor ve odun kömüründe yanan sac üzerinde pişiriliyor.  Tokat çökeleklisi o kadar lezzetli oluyor ki festivallerde ve özel günlerde misafirlere bundan ikram ediliyor.

Tokat Çökeleklisi Malzemeleri

• Hamuru için: 1 litre su
• Alabildiği kadar un
• Bir miktar tuz
• İç harcı için: Yarım kg çökelek
• 250 gr eritilmiş tereyağı
• 1 demet ince kıyılmış maydanoz
• 4-5 dal ince kıyılmış yeşil soğan
• Tuz

Tokat Çökeleklisi Yapılışı

• İlk olarak iç harcı hazırlanır. Çökelek, maydanoz, tuz ve yeşil soğan bir kase içerisinde iyice karıştırılır.
• Hamuru için; su, tuz ve un bir kap içerisinde karıştırılarak, kulak memesi yumuşaklığında bir hamur yoğrulur.
• Yoğurulan hamur yumurta büyüklüğünde bezelere ayrılır.
• Bezelerden her biri yuvarlak olarak, ince bir şekilde açılır.
• Açılan hamurların yarısına çökelekli karışım konur.
• Diğer yarısı da çökelekli karışımın üzerine katlanarak kapatılır ve kenarları parmakla hafif bastırılarak yapıştırılır.
• Sac üzerine alınan hamurların bir tarafı yağsız kızartılır.
• Daha sonra ters çevrilerek, fırça yardımı ile yağlanır.
• Diğer tarafına da aynı işlem uygulanır.
• Bu işlem hamurlar bitene kadar tekrarlanarak, Tokat çökeleklileri hazırlanır ve sıcak olarak servis edilir.

8. Tokat Pağacı, Tokat Yemekleri

Tokat mutfağının yöresel yemeklerinden biri olan Tokat Pağacı Tokat’ta kahvaltı sofralarının vazgeçilmezidir. Özellikle Tokat köy kahvaltılarında rastlayabileceğiniz Tokat pağacı, tercihe göre üzerine tereyağı veya bal sürülerek tüketilir. Her ne şekilde tüketilirse tüketilsin lezzeti vazgeçilmez olan bu yemek bir kere deneyenlerin bir daha kahvaltı sofralarından eksik olmaz.

Tokat Pağacı Malzemeleri

• 1 yemek kaşığı kuru maya
• 1 su bardağı ılık süt
• 1 çay bardağı eritilmiş margarin
• 1 paket kabartma tozu
• 1 tatlı kaşığı tuz
• 3 su bardağı un

Üzeri İçin:

• 1 su bardağı yoğurt
• 2 yemek kaşığı sıvı yağ
• 1 adet yumurta

Tokat Pağacı Yapılışı

• Ilık sütün içerisinde kuru mayayı eritin ve üstüne eritilmiş margarin, kabartma tozu ve tuz ekleyip güzelce karıştırın.
• Unu azar azar ilave ederek yoğurun ve ele yapışmayan yumuşak bir hamur elde edin.
• Elde ettiğiniz hamurun üstünü örtün ve ılık bir yerde 30 dakika kabarıp mayalanması için bekletin.
• Mayalanmış hamuru 3 parçaya ayırın ve bir merdane yardımıyla çok ince olmayacak şekilde yuvarlak bir biçimde açın.
• Açtığınız hamurların üstüne bir kapta çırptığınız yoğurt, yağ ve yumurta karışımını sürün.
• Hamurların üstüne bir şişe kapağı yardımıyla şekil verin ve önceden ısıttığınız 200 derece fırında üstü kızarana dek, yaklaşık 20 dakika pişirin.
• Sıcak ya da ılık olarak servis edin.

Tokat Yemekleri, Yöresel Çorbaları

9. Bacaklı Çorba, Tokat Yemekleri

Zengin bir mutfak kültürüne sahip olan Tokat kendine özgü lezzetleriyle Anadolu mutfaklarının en önemli mutfakları arasına girmiştir. Yöresel ürünlerle hazırlanan yemeklerinin yanında Tokat mutfağının oldukça önemli çorbaları da vardır. Bacaklı çorba da bunlardan biridir. Bacaklı çorba birçok yörede farklı şekillerde yapılır ve farklı isimlerle adlandırılır. Aslen Tokat yöresine ait olan yeşil mercimekli erişteli çorba Tokat evlerinde sıklıkla yerini alır.

Bacaklı Çorba Malzemeleri

• 1 su bardağı mercimek
• 1 kâse erişte
• 1 adet kuru soğan
• 2 kaşık tereyağı
• 1 yemek kaşığı salça
• Nane
• Kırmızıbiber
• Tuz

Bacaklı Çorba Yapılışı

• Mercimekler bol suda haşlanır.
• İçine erişteler eklenir ve yumuşayana kadar pişirilir.
• İnce doğranmış kuru soğan tereyağında kavrulur salça kırmızıbiber ve nane eklenir.
• Naneli karışım haşlanan mercimek ve erişteye eklenir.
• Sıcak servis edilir.

10. Helle Çorbası, Tokat Yemekleri

Tokat yöresine özgü bol şifalı ve doyurucu bu sofra farklı lezzette bir çorba arayanlar için en doğru seçim olacak. Unla ve mercimekle yapılan bu çorba çok basit bir o kadar da lezzetli. Hele çorbasının diğer isimleri de loğusa çorbası veya un çorbası. Eski zamanlarda Tokat yöresinde yeni doğum yapan kadınlara bu çorbadan yapılıp içirilirdi. Çünkü çorbanın süt arttırıcı etkisi olduğuna inanılırdır. Günümüzde hala çoğu yerde bu amaçla bu çorba yapılıyor ve etkisine de inanılıyor.

Helle Çorbası Malzemeleri

• 1 su bardağı yeşil mercimek
• 1 tane kuru soğan
• 1 yemek kaşığı un
• 1 miktar sıvı yağ
• 1,5  litre su

Helle Çorbası Yapılışı

• Soğanlar küçük küçük doğranıp bir miktar sıvı yağda kavrulmaya bırakılır.
• Ayıklanıp yıkanan yeşil mercimekler kavrulan soğanın içine konulup bir iki karıştırılıp çorbanın suyu konulup pişmeye bırakılır.
• Öte yanda bir yemek kaşığı unu bir su bardağı suyun içinde çırparak yedirilir.
• Hafif pişmeye tuz tutan mercimeğin içine yavaş yavaş ilave edilip çorbanın suyu kıvam aldırılır, istenirse içine lezzeti arttırmak için az miktarda bulyon yada benim yaptığım gibi tavuk suyu küplerinden ilave edilir.
• Ben bu küpleri haşladığım tavuk sularını özel olarak satılan buz torbalarına koyarak yemeklerde kullanmak için buzlukta devamlı bulunduruyorum birde bunun kemik suyu olanları var tavsiye ederim.
• Hem çok sağlıklı hem pratik neyse bunları belirtikten sonra tuz ve istenirse pul biberi de ekleyip mercimekler iyice yumuşayana kadar pişmeye bırakılır.

11. Gendime Çorbası, Tokat Yemekleri

Gendüme çorbasına Karadeniz’in farklı illerinde rastlansa da aslen Tokat yöresine ait olan bir çorbadır. Tokat mutfağının önemli lezzetlerinden biri olan bu besleyici ve doyurucu çorba lezzetiyle de oldukça ünlüdür. Gendüme çorbası içerisindeki bol malzemeler nedeniyle ana yemek kategorisinde de değerlendirilse de soğuk kış günlerinde insanlar içini ısıtmak için bu çorbayı tercih eder.

Gendime Çorbası Malzemeleri

• 1 su bardağı gendüme (aşurelik buğday)
• 1 adet kuru soğan
• 1 parça kemikli kuzu eti
• 10 su bardağı su
• 2 çorba kaşığı un
• 1 çorba kaşığı salça
• 2 çorba kaşığı tereyağı
• Pul biber,
• Tuz

Gendime Çorbası Yapılışı

• Soğanlar küp şeklinde doğranır ve tereyağında pembeleştirilir.
• Salça ilave edilir.
• Yıkanmış gendüme, parça et, su, tuz ve baharat eklenerek gendümeler iyice açılana
  kadar pişirilir.
• Un bir kenarda su ile iyice ezildikten sonra pişmiş olan çorbaya katılır.
• 5-10 dakika daha kaynatıldıktan sonra sıcak servis yapılır.

12. Toyga Çorbası, Tokat Yemekleri

Türk mutfağının zengin çorba çeşitlerinden biri olan Toyga Çorbası birçok yörede yapılır. Hem sıcak hem de soğuk şekilde tüketilen bu çorba Tokat yöresel çorbaları arasında da gösterilebilir. Yapıldığı yörelerde genellikle dini bayramlarda bolca pişirilir ve gelen misafirlere ikram edilir. Yapması oldukça pratik, içindeki malzemeler de bir kadar doyurucu olan bu çorba lezzetli bir yoğurt çorbasıdır. Tokat’ta sıcak olarak tüketilen Toyga Çorbası başka yörelerde soğuk olarak da tüketilir.

Toyga Çorbası Malzemeleri

• 1 kase yarma
• 3-4 kaşık yoğurt
• 1 lt su
• 1-1,5 kaşık un
• 1 tane yumurta
• 1 çay bardağı haşlanmış nohut
• Yeterince tuz

Sos için;

• 1 tane büyük soğan
• 1 tatlı kaşığı nane
• Yarım çay bardağı sıvı yağ

Toyga Çorbası Yapılışı

• 1 kase yarma düdüklüye alınıp yeterince su eklenerek haşlanmaya bırakılır.
• Yarmalar haşlandıktan sonra ayrı bir tencereye yoğurt, un ve yumurta eklenerek güzelce çırpılır.
• Daha sonra suyu eklenip ocağa alınır. Sürekli kesilmemesi için bir çırpıcı yardımıyla karıştırılır.
• Çorbamız kaynadıktan sonra duruma göre suda eklenir.
• Kaynayan çorbaya yarma ve nohutlarımız ve tuz eklenir.
• Altı kısık bir şekilde ara ara karıştırılır. Yarmanın tamamı çok gelebilir, isteğinize göre ayarlayabilirsiniz. Ben 1,5 kase haşlanmış yarma ekledim.
• Sos için ise, ayrı bir tavada ince ince doğranan soğanlar güzelce kavrulur.
• Nane eklenir ve hazırlanan sos çorbamıza eklenir. Güzelce karıştırılıp ocağın altı da kapatılır.

13. Mercimekli Hamur Çorbası, Tokat Yemekleri

Tokat yöresinin lezzetli çorbalarından biri de yeşil mercimekli hamur çorbası. Protein deposu yeşil mercimeğe bir de hamur ekleniyor ve çorba vitaminli olduğu kadar doyurucu da oluyor. Üzerine eklenen sarımsaklı yoğurt ile kızdırılmış tereyağı ise lezzetine lezzet katıyor. Tokat’ın sevilen çorbalarından biri olan mercimekli hamur çorbası Tokat evlerinde severek tüketiliyor.

Mercimekli Hamur Çorbası Malzemeleri

• 1,5 su bardağı yeşil mercimek
• 1 kase kare hamur
• 10 su bardağı su
• 2 yemek kaşık tereyağı
• 2 kaşık kuru nane
• 2 kase yoğurt
• 2 diş sarımsak

Mercimekli Hamur Çorbası Yapılışı

• Mercimek yıkanır su ile birlikte tencereye konulur ve yumuşayana kadar pişirilir .
• Mercimekler pişer pişmez (ezilmeden) hamur ilave edilir.
• Hamurlar pişince altı söndürülür ve ocaktan alınır.
• Mercimek ve hamur iyice suyunu çektiyse biraz soğuk su ilave edilir.
• Çekmediyse ve yeteri kadar suyu varsa ılımaya bırakılır.
• Sarımsaklı yoğurt yavaş yavaş karıştırılır. Kıvamı duruma göre ayarlanabilir.
• Bir tavada yağ kızdırılıp nane katılır.
• Sıcak sıcak yoğurtlanmış çorbanın üzerine dökülür. Hemen servis yapılır.

Tokat Yemekleri, Yöresel Tatlıları

14. Ayva Tatlısı

Karadeniz’in en güzel şehirlerinden biri olan Tokat, doğal güzelliklerinin yanı sıra yemekleriyle de ünlüdür. Özellikle tatlıları bir başka lezzetlidir. Kış denilince akla gelen ilk meyve olan ayvanın tıpkı bir gelin gibi kaymak ile süslenmiş tatlısı ise her yörede olduğu gibi Tokat’ın da vazgeçilmez tatlılarındandır. Tatlı krizlerini vicdan azabı çekmeden bastırabileceğiniz ayva tatlısı soğuk kış günlerinde en çok tercih edilen tatlıların başında gelir.

Ayva Tatlısı Malzemeleri

• 2 adet büyük boy ayva
• 1 su bardağı su
• 1 su bardağı toz şeker
• 1/2 çay bardağı vişne suyu
• 1/2 adet limonun suyu
• 1 adet çubuk tarçın
• 3 karanfil

Üzeri için

• Vanilyalı dondurma
• Toz Antep fıstığı

Ayva Tatlısı Yapılışı

• Ayvaların kabuğunu soyup ortadan ikiye kesin. Çekirdeklerini çıkarın.
• Kararmasını önlemek için limonlu su içine ayvaları ve ayva kabuklarını yerleştirin.
• Geniş tabanlı bir tencereye ayvaları dizin. Her ayvanın üzerine ortalama 2 yemek kaşığı toz şeker serpiştirin.
• Ardından limon suyu, ayva çekirdekleri, ayva kabukları, su ve baharatları tencereye yerleştirin.
• Kısık ateşte yumuşayıp, rengi pembeleşinceye kadar pişirin.
• Kaynayan suyun içerisine vişne suyunu da ekleyin ve kapağını kapatarak bir süre daha pişirin.
• Ortalama 1 saat sonunda suyunu çeken ayvaları çatal ile kontrol edin.
• Eğer ayvalar pişmişse ocaktan alın ve ilk sıcaklıklarının geçmesi için 10 dakika bekleyin.
• Pişen ayvaları servis tabağının içerisine alın. Tencerede kalan suyu süzdükten sonra ayvaların üzerinde gezdirin.
• Ayvaların en üst kısmına vanilyalı dondurma ve antep fıstığı serpiştirin.

15. Cevizli Şeker Sucuğu (Köme)

Lezzetini Tokat bağlarında yetiştirilen taze üzümler ve Niksar cevizinden alan cevizli sucuk tam bir enerji deposudur. Bağ bozumu ile ve taze cevizlerin toplanmasıyla köylerde yapımına başlanılan bu lezzetli ve besleyici tatlı şeker ve benzeri katkı maddesi içermez. Bu nedenle de eski zamanlardan beri hem Tokatta hem de ülkemizin her köşesinde severek tüketilir.

Cevizli Şeker Sucuğu (Köme) Malzemeleri

• 4 su bardağı su
• 3 su bardağı üzüm pekmezi
• 1/2 su bardağı un
• 1/2 kg ceviz içi
• 1/2 su bardağı nişasta
• 1/2 su bardağı toz şeker

Cevizli Şeker Sucuğu (Köme) Yapılışı

• İlk olarak cevizleri bir gece önceden suda bekletin.
• Bir sonraki gün yorgan ipi ve kalın iğne ile cevizleri ipe dizin.
• Su ve pekmezi bir tencereye alarak orta ateşte pişirin.
• Kaynamasına yakın pekmezli su karışımından 1 su bardağı alarak kenara ayırın.
• Ayırdığınız pekmezli su karışımını bir kaseye alın. Pekmezli suyun üzerine yavaş yavaş un ve nişasta ekleyin.
• Spatula yardımıyla karıştırarak pürüzsüz bir kıvam elde edin.
• Ocakta kaynatan pekmezli suya ise toz şeker ekleyin ve eriyene kadar karıştırın.
• Nişastalı pekmezli karışımı, ocaktaki karışıma azar azar ekleyin ve sürekli karıştırın.
• Kaynamaya başlayan ve koyulaşan pekmezin altını kapatın.
• Yorgan ipine dizmiş olduğunuz cevizleri, tenceredeki karışıma batırın ve çıkarın.
• Cevizli sucukların kuruması için uygun bir yere asın.
• 2 gün bu şekilde beklettikten sonra tüketebilirsiniz. Afiyet olsun.

16. Yufka Tatlısı

Yemekleri ile sam salan Tokat tatlıları ile de geniş bir yelpazeye sahiptir. Çörekler, baklavalar, pekmezler ile meşhur olan Tokat’ın basit ve şerbetli tatlısı yufka tatlısı da tokat mutfağında önemli bir yere sahiptir. Tokat köylerinde kadınlar toplanıp yufka açarlar ve sac da pişirirler. Bu yufkalar saklanarak kış boyu tatlılarda, böreklerde kullanılır. Yufka tatlısı da bu kurutulmuş yufkalardan hazırlanır.

Yufka Tatlısı Malzemeleri

• 8 adet yufka
• 2 bardak iri dövülmüş ceviz
• 250 gr tereyağı
  Şerbet:
• 3 bardak şeker
• 3 bardak su
• 2-3 damla limon

Yufka Tatlısı Yapılışı

• Yufkalar su ile tavlanır.
• Yağlanmış tepsiye bir kat yufka yumuşamadan serilir.
• Dördüncü yufkaya kadar her bir yufka sırasıyla 4-5 kaşık eritilmiş tereyağı ile yağlanır.
• Dördüncü yufkadan sonra ceviz dökülür. Aynı işlem diğer 4 yufka ile de tekrarlanır. 175 derece kızgın fırında üzeri iyice kızarana kadar fırınlanır.
• Yufkalar sonbahar da kış hazırlığı olarak yapılır.
• Sütle yoğurularak hazırlanan yufkalar sacda hafif alt üst pişirilerek kurutulup kırılmadan muhafaza edilir.

17. Tırtıl Baklavası

Ülkemizin neredeyse her yöresinde değişik tariflerde baklava yapılmaktadır. Ne şekilde yapılırsa yapılsın baklavanın lezzetini bilmeyen yoktur. Bu lezzetli baklavalardan biri de Tokat’a özgü Tırtıl Baklavası. Tırtıl baklavası Tokat’ta bayram baklavası olarak bilinir. Dini bayramlarda bu tatlı tokat evlerinde yapılır ve misafirlere ikram edilir. Yapımı biraz zahmetli olan tırtıl baklavası ister cevizli, ister fındıklı, ister fıstıklı yapılır. Üzerine şerbeti de gezdirildikten sonra damaklarda şölen yaşatan bir lezzet ortaya çıkar.

Tırtıl Baklavası Malzemeleri

• 3 adet yumurta
• 1 su bardağı süt
• 1 su bardağı sıvıyağ
• 1 tutam tuz
• 1 yemek kaşığı sirke
• 1 paket kabartma tozu
• Aldığı kadar un
  İçi İçin:
• 1 su bardağı ceviz
  Şerbeti İçin:
• 4,5 su bardağı şeker
• 4 su bardağı su
• 1 yemek kaşığı limon suyu
  Üzeri İçin:
• 5 yemek kaşığı tereyağı
• 1 çay bardağı sıvıyağ

Tırtıl Baklavası Yapılışı

• Şerbeti için şeker ve su kaynatılır.
• Limon suyu da konulduktan sonra ocaktan alınarak soğumaya bırakılır.
• Yoğurma kabına yumurtalar kırılır, süt, sıvı yağ, tuz, sirke, kabartma tozu katılır.
• Unu da azar azar ilave edilerek hamur yoğurulur.
• Hamurdan yumurta büyüklüğünde bezeler yuvarlanır.
• Bezeler ince açılır. her yufka 4’e bölünür.
• Her parçanın köşeleri karşılıklı olarak tutularak ortaya doğru büzdürülür.
• Tam ortaya ceviz konur.
• 4 köşe cevizin üzerine kapatılarak katlanır.
• Baklavalar ters çevirilerek fırın kabına dizilir.
• Üzerlerine kızdırılmış tereyağı ve sıvı yağ gezdirilir.
• 180 dereceye ayarlanmış fırında kızarana kadar pişirilir.
• Fırından çıkar çıkmaz üzerine soğuk şerbet dökülür.

18. Zambak Reçeli

Tokat’ın sembolü akzambaklardan birçok ürün elde edilir. Bunlardan biri de zambak reçelidir. Tokat’ın sembolü zambağın kokusu, tadı Tokatlılar tarafından giden misafirlere ikram edilerek tattırılır. Veya paketlenmiş zambak reçeli giden misafirlere hediye edilir. Tokat için önemli bir yere sahip olan zambak reçeli bilinen reçellerden farklı lezzetiyle Tokat’ta kahvaltı sofralarını tatlandırmak için kullanılır.

Zambak Reçeli Malzemeleri

• 1 kase tohumlarından ayrılmış ak zambak
• 2 kase toz şeker
• 1.5 kase su
• yarım limon

Zambak Reçeli Yapılışı

• Zambağın ortasındaki yeşil kök kısımları çıkarılarak yapraklar birkaç parçaya bölünür.
• Üzerine bir çay bardağı toz şeker ekilerek ağzı kapatılır.
• 1 gün buzdolabında bekletilir.
• Kalan şeker ve su kıvamlanana kadar kaynatılır.
• Şekerde bekletilen zambak ve limon suyu ilave edilerek reçel kıvamına gelene kadar kaynatılır.
• Soğutulduktan sonra kavanozlanarak saklanır.

Tokat Yemekleri, Yöresel Ürünleri

19. Zile Pekmezi

Ülkemizde pek çok farklı şekilde pekmez yapılmakta ve tüketilmektedir. Bunlardan biri de Tokat Zile ilçesinin adının duyulmasını sağlayan Zile Pekmezi! Zile pekmezini diğer pekmezlerden ayıran en önemli özelliği pekmezin rengidir. Diğer pekmezlerin aksine beyaz renkli olan Zile Pekmezi lezzetiyle de diğer pekmezlerden ayrılır.

Zile Pekmezi Malzemeleri

• 10 kg üzüm
• 3 kg pekmez toprağı

Zile Pekmezi Yapılışı

• Pekmez toprağı ve üzüm birlikte ezilir. Şıra elde edilir.
• Leğende bu şıra kaynama noktasına kadar ısıtılır. Başka bir leğene alınıp soğuması beklenir. Soğuyan şıra berraklaşana kadar bekletilir.
• Duru su süzülür. Bu işleme kestirme işlemi denir.
• Kestirilen şıra bakır tencereye alınır, yöresel adı güdel olan tahta kaşıkla kısık ateşte karıştırarak kaynatılır.
• Kepçe ile savurarak köpüklenmesi ve taşması engellenir. Çarpa çarpa beyazlanması sağlanır.(Bu işleme 6-7 saat devam edilir.)
• Sonra saklama kaplarına boşaltılır.

20. Tokat Çemeni

Oldukça lezzetli bir tada sahip olan Tokat çemeni, kahvaltı sofralarının sevilen lezzetlerinden biridir. Sürülebilir kıvamı ile kahvaltı sofralarının yanı sıra ara öğünlerde de sevilerek tüketilir. Hafif acı ve aromatik bir tada sahip olan Tokat çemeni aynı zamanda sos olarak da kullanılır. Tokat mutfağının sevilen lezzetlerinden biri olan Tokat çemeni ticareti ülkenin her bölgesine yapılmakta ve sadece tokatlıların değil her bölgeden insanların mutfağında yerini almaktadır.

Tokat Çemeni Malzemeleri

• 250 gr Domates salçası
• 250 gr Biber salçası
• 5 diş (yoğun sevenler için) sarımsak
• 250 gr Çemen tohumu
• 100 gr Ceviz içi
• 1 yemek kaşığı Kuru nane
• 1 çay bardağı Zeytinyağı
• 1 yemek kaşığı Karabiber
• 1 yemek kaşığı Kimyon
• 1 yemek kaşığı Tuz

Tokat Çemeni Yapılışı

• Derince bir kap içerisine alınan domates ve biber salçası önce kendi içerisinde harmanlanır.
• Bir biri ile özdeşleştikten sonra zevke göre ince ya da iri kıyılmış üzerine ceviz eklenir.
• Bu yeni eklenen malzemede el yordamı ile iyice yoğrulur.
• Sarımsak iyice dövülmüş olarak bu karışıma eklenen diğer malzeme olup sarımsaktan eser kalmayana kadar yoğruma işlemi devam eder.
• Özel harmanlanmış ve elekten geçirilmiş olan çemen tohumu da bu karışıma eklenerek çiğ köfte yoğurur gibi kap içerisindeki tüm malzemeler ortalama yarım saat yoğrulur.
• Kuru nane, tuz, karabiber ve kimyon kaptaki karışıma eklendikten sonra yoğurma işlemi bir on dakika kadar daha devam eder.
• En son aşamada 1 çay bardağı zeytinyağı eklenerek karışım son olarak bir 10 dakika daha karıştırılarak çemen hazır hale gelir.

21. Niksar Cevizi

Tokat mutfağında cevizin önemi büyüktür. Neredeyse tüm tatlı ve çöreklerde ceviz kullanılır. Bu tatlıların ve çöreklerin lezzeti de kullanılan cevizden gelir. Niksar cevizini diğer cevizlerden ayıran özelliği yöreye özgü nitelikler taşımasıdır. Niksar cevizi tüketim ve gıda endüstrisinde aranan bir cevizde olması gereken bütün özelliklere sahiptir.

Yağ oranı %65, doluluk oranı ise %85 seviyesinde olan Niksar cevizi lezzet ve kalite açısından da diğer ceviz çeşitlerinden ayrılır.

22. Kuşburnu

Tokat’ın yöresel meyvelerinden biri olan kuşburnu, Tokatlıların doğal güzellik malzemesi olarak bilinir. Bolca C vitamini içeren kuşburnunun çayından reçeline pekmezine kadar birçok şeyi yapılır. Tokat’ta birçok evde en çok kaynatıldıktan sonra sıkılıp suyunun kaynatılması ile elde edilen marmelattın kahvaltıda ekmeklere sürülmesi ile tüketilir. Ülkemizde genelde kuşburnu çay olarak bilinir. Ancak Tokat kültürü ile tanıştıktan sonra kuşburnunun diğer tüketim şekilleri de öğrenilir.

23. Tokat Yaprağı

Tokat denilince akla ilk gelen şey hiç şüphe yok ki Tokat Yaprağıdır. Tokat’ın verimli topraklarındaki üzüm bağlarında toplanan asma yaprakları Tokat’ta hem çok yaygın olarak kullanılıyor hem de birçok yemekte yerini alıyor. Ünü şehrin sınırlarını aşan Tokat yaprağı ticareti ülkenin her yerine yapılıyor ve her bölgede sofralarda yerini alıyor.

Şırnak Yemekleri, Şırnak’ın En Meşhur 11 Yemeği hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için tıklayınız.